Elias - the making of ... 13

Elias en het koor (4)

Het lijkt een maand stil te zijn geweest rond de Elias en het koor.

Voor een deel klopt dat ook: de maand mei begon met de … mei-vakantie, met kort daarna weer Pinksteren. Over een periode van 5 weken waren er slechts 3 repetities.
Daar komt bij dat het koor zich ook moet prepareren op Middelburg VÓLkoren, het festival waaraan ruim 100 koren deelnemen. Ons koor treedt op zaterdag 4 juni om 17.00 uur op in de Nieuwe Kerk met een programma met werken van Joseph Haydn (Te Deum nr. 2), Felix Mendelssohn-Bartholdy (delen uit de Elias én de Paulus) en met het Magnificat van John Rutter als uitsmijter. Een programma van circa 3 kwartier.

Toch is er ook gewerkt aan de Elias zelf. Hoe ver is het koor inmiddels gevorderd? Martin vertelt weer over de stand van zaken.

Als ik eind mei de partituur doorblader kom ik niet veel koorstukken meer tegen die we nog niet gedaan hebben. Aan het slot van het eerste deel zijn er nog een aantal korte (felle) koorstukken te doen. Het zijn recitatieven van Elia die beantwoord worden door het koor, steeds met een enkele frase. En in het tweede deel nog twee grote koren. Maar  ‘gedaan hebben’   betekent niet dat we er klaar mee zijn. Integendeel, je zou kunnen zeggen dat het begin er is, en dat het grote schaven door de dirigent nu kan beginnen. Met nog een half jaar te gaan, minus een 6 weken durende zomervakantie, lijkt onze positie riant, maar de schijn bedriegt. Er moet op vele onderdelen door alle leden van het koor nog heel veel werk verzet worden. Er is altijd huiswerk, veel huiswerk… namelijk alles wat we al gedaan hebben thuis doorzingen en alvast beginnen aan het volgende nieuwe stuk.

Eind april zorgt de dirigent voor een (kleine ) verrassing. Hij ‘overhoort’ het koor niet, laat het huiswerk voor wat het is, en begint te vertellen over het naar zijn oordeel belangrijkste koor van de Elias: Der Herr ging vorüber.  We zitten dan midden in het tweede deel. Elia dreigt de moed op te geven. Het koor heeft hem al toegezongen dat degene die het tot het einde volhoudt zalig wordt. Het is een scene vergelijkbaar met Jezus op de Olijfberg: het is nacht, hij is alleen, wanhopig, zich afvragend waar God is. Elia zingt: Heer, verberg uw gezicht niet voor mij. Mijn ziel verlangt naar u…. dürstet nach dir wie ein dürres Land.  En dan komt de engel en die zegt tegen hem: Kom, ga de berg op, kom voor de Heer, Zijn heerlijkheid zal over u schijnen. Verberg uw gezicht, want de Heer nadert… En meteen na deze woorden van de engel zwelt het orkest van een dubbel pianissimo (= heel zacht) aan tot een dubbel forte (= heel hard). Dan valt het koor in: een orkaan steekt op, de bergen splijten, de rotsen breken, de aarde schudt heen en weer, en de zee gaat tekeer. Je zou in alle nederigheid met zulke verschrikkelijke elementen om je heen wel moeten geloven dat God daar in is … aber der Herr war nicht im Sturmwind, .. nicht im Erdbeben, …nicht im Feuer… zingt het koor. Na al die verschrikkingen komt het suizen van een zachte bries. Und in dem Säuseln nahte sich der Herr…  Die hele zacht wind zou je bijna willen voelen. Mendelssohn geeft je in ieder geval kippenvel!

Zijn muzikale boodschap: God is niet in het kwaad, maar in een zachte bries van de liefde. Voor de dirigent is dit hét koorstuk in de Elias, zo laat hij ons duidelijk blijken. En met de extra middelen die ons straks ter beschikking staan, wil hij dat samen met de regiegroep ook tot uitdrukking brengen.

Sint Laurens, 28 mei 2016